ĐẮK NÔNG PHÁT TRIỂN VĂN HÓA CỘNG ĐỒNG GẮN VỚI XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

Phát biểu tại Hội thảo khoa học “Báo cáo kết quả sơ bộ từ khảo sát định tính về vai trò của VHCĐ dân tộc thiểu số với Chương trình xây dựng NTM ở Đắk Nông hiện nay”, ông Đặng Văn Tin - Phó Giám đốc Sở KH&CN khẳng định: Những năm qua, Đảng, Nhà nước, Chính quyền tỉnh Đắk Nông đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội - văn hóa vùng dân tộc thiểu số. Gắn với thực hiện Chương trình MTQG Xây dựng NTM, tỉnh đã huy động nhiều nguồn lực đầu tư vào khu vực nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trên 60% xã đã đạt và vượt các tiêu chí xây dựng NTM do tỉnh đặt ra. Đời sống vùng nông thôn khởi sắc, bản sắc văn hóa các dân tộc được bảo tồn, phát huy.

Xác định VHCĐ có vai trò quan trọng trong phát triển nông thôn bền vững, Sở KH&CN đã phối hợp Viện Xã hội học - Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam triển khai nhiệm vụ khoa học “Vai trò của văn hoá cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới ở vùng dân tộc thiểu số tỉnh Đắk Nông hiện nay”.

Ông Phan Đức Nam - Viện Xã hội học – Chủ nhiệm nhiệm vụ cho biết: Nhiệm vụ bắt đầu triển khai vào cuối năm 2023, các thành viên của nhiệm vụ đã bắt tay vào khảo sát vai trò của văn hóa cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới. Khảo sát đặt văn hóa cộng đồng vào quá trình nhận diện 3 nhóm giá trị tiêu biểu, gồm: Tự lực, hợp tác, đoàn kết cùng đồng thuận. Qua đó tìm hiểu các yếu tố chi phối, tác động đến 3 nhóm giá trị trên cơ sở đó, đưa ra các giải pháp để phát huy các gia trị văn hóa tích cực tiêu biểu, giảm thiểu những giá trị hạn chế, tiêu cực, thúc đẩy sự tham gia của văn hóa vào phát triển 4 lĩnh vực: Kinh tế, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, và an ninh trật tự. Trên thực tế, quá trình triển khai xây dựng nông thôn mới, có tiêu chí số 6 dành riêng cho phát triển văn hóa cộng đồng. Cụ thể, tiêu chí về cơ sở vật chất văn hoá được xác định là tiêu chí quan trọng góp phần nâng cao mức hưởng thụ văn hoá, phục vụ đời sống tinh thần cho người dân vùng nông thôn. Bên cạnh đó, các Đề án, Chương trình được triển khai những năm qua về bảo tồn phát huy giá trị văn hóa lễ hội - hoa văn - cồng chiêng và nhạc cụ; Phát huy thổ cẩm truyền thống gắn với phát triển du lịch… dần đưa các giá trị truyền thống hiện diện nhiều hơn trong đời sống người dân. 

Thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM, từ năm 2010 đến nay, tỉnh Đắk Nông đã huy động có hiệu quả các nguồn vốn khác nhau để xây dựng NTM. Theo kết quả Bộ tiêu chí xây dựng NTM đến cuối năm 2023, toàn tỉnh đang tiếp tục được thúc đẩy với 36/60 xã đã “về đích” xây dựng NTM, đạt trên 60% xã đạt và vượt kế hoạch của tỉnh đề ra. Kết quả xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh đã đem lại nhiều chuyển biến nổi bật trên tất cả các lĩnh vực. Các giải pháp xây dựng thôn, bon, buôn, bản văn hóa cũng được quan tâm và được thực hiện bằng những công việc cụ thể như: Vận động nhân dân thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; Bài trừ tệ nạn, tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ - thể dục thể thao nhằm nâng cao mức hưởng thụ về văn hóa, thu hút người dân nông thôn tham gia vào các hoạt động văn hóa trên địa bàn; Hướng tới xây dựng cộng đồng nông thôn ổn định về an ninh, chính trị, hòa thuận, nhân ái, giàu bản sắc dân tộc.

Trong quá trình này, phát triển VHCĐ sẽ tiếp tục đóng góp vai trò quan trọng, bảo đảm xây dựng và phát triển nông thôn bền vững. Và nhiệm vụ khoa học: Vai trò của VHCĐ trong xây dựng NTM ở vùng dân tộc thiểu số tỉnh Đắk Nông hiện nay, kỳ vọng sẽ đóng góp những giải pháp hiệu quả để địa phương khơi dậy, phát huy tốt vai trò của văn hóa trong công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Kay Ly